|
Voorwoord
Deze inleiding tot het marxisme is het
resultaat van meerdere ervaringen met lessen, gegeven voor jonge
militanten, op verschillende ogenblikken tijdens de laatste vijftien jaar.
Zij staat in functie van de pedagogische noden zoals wij die ervaren
hebben, en die van land tot land en van milieu tot milieu kunnen
verschillen. Zij maakt er dus geen enkele aanspraak op, als ‘model’ te
dienen.
Zij bevat de basiselementen van de
theorie van het historisch materialisme, van de marxistische economische
theorie, van de geschiedenis van de arbeidersbeweging en van de
strategische en tactische problemen van die arbeidersbeweging in onze
tijd. Maar ze bevat een ‘vernieuwing’ die op het eerste gezicht
verwarrend werkt: het hoofdstuk over de materialistische dialectiek en dat
waarin het historisch materialisme op een systematische manier wordt
uitgelegd, staan op het einde en niet aan het begin van dit werk.
Het gaat hier uiteraard niet om een
‘herziening van de methode’, maar om een les die werd getrokken uit
vaststellingen in de praktijk: een uiteenzetting over de dialectiek als
inleiding tot het marxisme is beter geschikt voor een kaderscholing dan
voor een inleidende les voor militanten. Deze laatsten zijn beter in staat
zich de theorie eigen te maken als die zo concreet mogelijk wordt
voorgesteld. Het verdient dus de voorkeur te vertrekken van hetgeen
onmiddellijk kan worden getoetst: de sociale ongelijkheid, de
klassenstrijd, de kapitalistische uitbuiting. Als dit verwerkt is, kan men
gemakkelijker overgaan tot de meer abstracte en fundamentele begrippen van
de dialectiek als universele logica van beweging en tegenstelling, nadat
we dus de beweging van de maatschappij duidelijker hebben gemaakt, en de
tegenstellingen die haar verscheuren.
Dit is slechts een optie die steunt op
een persoonlijke pedagogische ervaring. Andere ervaringen kunnen uiteraard
tot andere conclusies leiden. We blijven bereid terug te keren naar een
meer traditionele structuur voor deze inleiding, als men ons kan bewijzen,
aan de hand van concrete ervaringen, dat de traditionele methode het de
militanten gemakkelijker maakt zich het wezen van het marxisme eigen te
maken. Maar op dit ogenblik veroorloven wij ons daaromtrent enige twijfel.
E. M.
|
